Mornaričke Foke
Jedinica je formirana 1961.godine. Ova jedinica je nastala preformiranjem dotadasnje jedinice za podvodna rusenja (Underwater demolition teams – UDTs).
Mornaričke „foke", inače, vode poreklo od jedinica iz Drugog svetskog rata. Oni su suštinski naslednici timova za podvodna rušenja UDT (Underwater Demolition Team). U invaziji na Normandiju organizovani su u jedinice UD-2, opremljene malim, brzim čamcima.
To je bila vrlo teška operacija, u koju su krenuli bez mnogo priprema. Misija je bila postignuta uz veliku cenu - 80 odsto ljudi je nastradalo. Bilo je to značajno iskustvo za njih, jer su oni tada počeli da prave istoriju. Prolili su krv u Drugom svetskom ratu i puno toga im se još dogodilo. Jedinice UD-2 krenule su i u rat na Pacifiku, spremale su se i za Korejski rat .
Posle Drugog svetskog rata američka mornarica je izradila studiju koja je pokazala potrebu za postojanjem specijalnih mornaričkih jedinica za obavljanje posebnih zadataka. Džon Kenedi, predsednik SAD, 1962. godine odobrio je prve jedinice „foka". On je u vreme Vijetnamskog rata govorio da je reč „o specijalnom ratu koji zahteva specijalan tip ljudi".
To je specijalni rat, nov po intenzitetu, star što se tiče porekla, specijalan gerilski rat, infiltracija umesto agresije. Potraga za uspehom na drugačiji način. Treba iscrpiti, a ne angažovati neprijateljske snage. Ovo je potpuno druga strategija koja zahteva nove jedinice i sasvim drugačiju vojnu obuku - govorio je Kenedi.
Za potrebe Tihookeanske i Atlanske flote formarana su 2 tima – Sala tim 1 I Seal tim 2 cija je namena bila izvodjenje podvodnih dejstava, dejstava u obalnom pojasu kao i ucestvovanje u klasicnim pomorskim operacijama i suzbijanju gerilskih aktivnosti . Zbog velikog iskustva deo ljudstva koji nije bio direktno angazovan u Seal timovima je ostao u UDTs sve do 1983.godine kada sve zadatke UDTs-a definitivno preuzima SELAs.
Mornarici je 1987 godine odobreno osnivanje Komande za specijalno ratovanje na moru te Seals od tada cini glavnu udarnu snagu ove komande u specijalnom ratovanju. Komanda je osnovana u bazi mornaricke pesadije u Koronadu u Kaliforniji.
Naziv jedinice (SEAL) je akronim od reci sea-air-land (more- vazduh-zemlja) sto govori o tome da je njihov zadatak izvodjenje borbenih dejstava na moru, kopnu i iz vazduha.
Navy Seals su obuceni za razne misije koje podrazumevaju specijalne izvidjacke operacije, nekonvencionalni rat, talacke situacije, pritivteroristicko delovanje ali i druge misije po potrebi.
Čuveni „Tim 6" mornaričkih „foka" uspeo je da smakne američkog neprijatelja broj jedan.
- „Tim 6" mornaričkih „foka" otišao je u Pakistan da uradi svoj posao i učinio je to na pravi način! Osama bin Laden je likvidiran, komandosi se vraćaju kući, a neprijatelj se začuđeno pita šta se to do godilo. Oni sami često ističu da ne idu po svetu da izigravaju rambo heroje, već samo da obave posao.
U neposrednoj pripremi likvidacije Osame bin Ladena operativcima „Tima 6" bile su potrebne činjenice o tome šta konkretno treba da saznaju, a kako priča Tomić, kada su odrađene predradnje, tehnika realizacije bila je sjajno izvedena.
Hvatali su komandante Vijetkonga, a vojnike koji su dezertirali na stranu američkih jedinica zvali su Ču Poing. To je bila najuspešnija grupa, kasnije se pročula po nadim ku „đavoli zelenih lica" zbog maskirne boje kojom su se mazali. Operacije „foka" u Vijetnamu dokaz su da dejstva malih specijalnih jedinica mogu da imaju značaj ne samo u velikim sukobima, već i u uslovima rata sa protivnikom koji ne priznaje liniju fronta. To je najefikasniji način dezorganizacije svih inicijativa neprijatelja. Najbolja ocena dejstava „foka" u Vijetnamu, rečena sa mržnjom i strahom, jesu reči „ubice zelenih lica".
Elitna jedinica koja je ubila američkog neprijatelja broj jedan Osamu bin Ladena osnovana je 1980. godine. Današnji zvanični naziv je „Naval Special Warfare Development Group" (DEVGRU), ali je poznatija pod imenom „Tim 6". To je ime koje je dobila te 1980. nakon neuspešnog oslobađanja američkih civila iz američke ambasade u Teheranu. Osnivač i prvi zapovednik bio je Ričard Marsinko. Poznate „foke" tada su imale dva tima, a kako se priča, Marsinko je dao to ime kako bi zbunio sovjetske obaveštajce, odnosno kako bi Ruje pomislili da ima mnogo više „foka" na terenu. Od 1988. godine jedinica dobija današnji naziv.
Uticaj akcija svih specijalnih formacija, uključujući i „foke" na tok rata neuporedivo je veći od njihove brojnosti i opremljenosti. Mnogo puta je dokazano da čak ni najsavremenija ratna tehnologija ne može da zameni profesionalno obučenog, dobro opremljenog vojnika visokog ratnog duha.
izvor:Slobodan Tomić autor knjige „Komandosi - formiranje, obuka i akcije specijalnih jedinica od Prvog svetskog rata do kraja 20. veka".
|