|
Pošto su do sada samo sporadično pominjane na forumu, rešio sam da pokrenem temu opisom najpoznatije i najzastupljenije u US Army i US MC.
BGM-71 TOW (Tube-launched, Optically-tracked, Wire command data link, guided missile), razvijena je od strane Huges Aircraft u periodu od 1963-68. Pozitivna iskustva sa francuskim raketama SS-10 i ENTAK “isprovocirala” su razvoj rakete koja bi se mogla koristiti sa zemaljskih i vazduhoplovnih platformi. Proizvodnja je pokrenuta 1970 u Raytheon-u i uz Maljutku se smatra najmasovnijom POVR u svetu. Nalazi se u naoružanju 46 zemalja uz impresivnu cifru od preko 500.000 proizvedenih raketa.
Bazična raketa BGM-71 A TOW prečnika 5 incha je zapakovana u transportno lansirni kontejner koji se postavlja na lansirnu cev.
Pripada II generaciji POVR koju karekteriše SACLOS ili poluautomatsko vođenje po liniji viziranja. Raketu u kontejneru ubrzava buster 3, a na bezbednoj udaljenosti se pali marševski motor 6 sa kosim mlaznicama na boku rakete 10, koje se nalaze između sklapajućih stabilizatora 5. Princip vođenja je da operator sve vreme prati cilj kroz nišansku spravu dok sve ostalo odrađuje jedinica za upravljanje upoređujući položaj rakete u odnosu na liniju viziranja. Određivanje položaja obezbeđuje traser 14, nakon čega se komanda korekcije raketi šalje kroz bakarni kabl koji se odmotava sa same rakete 13. Na osnovu podataka sa žiroskopa 11, komandni blok 12 sa baterijom 4 izdaje naredbu pokretačima kormila u zadnjem delu rakete 1, koje pokreću gasogeneratori 2.
U prednjem delu se nalazi b/g 9 prečnika 5” ili 127mm, mase 3,9kg i probojnosti 430mm, sa upaljačem 8 i pripadajućom elektronikom 7.
Dužine je 1,16m, mase 18,9kg i dometa oko 3000m koji je u neznatno poboljšanoj verziji BGM-71 B TOW podignut na 3750m. Max brzina rakete je nešto ispod 300 km/h, ali na granici dometa je približna Maljutkinoj što se može videti iz dijagrama.
Od 1982. god u upotrebi je BGM-71 C ITOW (improved) sa teleskopskom sondom koja omogućuje bolju probojnost od 630mm. Dužina sa izvučenom sondom je 1,41m a težina 19,1 kg.
BGM-71 D TOW 2 je prošao dublju modernizaciju. Uz poboljšanje goriva, dobio je i IC traser prilagođen termalnim tragačima, poboljšanje u vođenju i veću b/g prečnika 6”( 152mm) i mase 5,9kg. Dužina rakete ukupna je porasla na 1,51m , a težina na 21,5 kg.
BGM-71 E TOW 2A je dobio tandem bojevu glavu za neutralisanje ERA.
Od 1990. god u upotrebi je BGM-71 F TOW 2B sa novim principom dejstva. Raketa preleće cilj i na krov dejstvuje projektilima koji se formiraju explozijom po principu Mišnai- Šardinovog efekta. Dejstvom na najnezaštićeniji deo, povećava se verovatnoća uništenja tenka. Zbog odsustva sonde ukupna dužina je 1,17m, a težina 22,9kg.
BGM-71 G TOW 2B je otkazana varjanta sa rasprskavajućom b/g, dok je BGM-71 H TOW 2B “bunker buster” varjanta sa termobaričnom b/g ukupne mase 28,9kg.
Međusobne razlike između modela mogu se videti na ovoj fotografiji
BGM-71 F-6 TOW 2B Wireless je najnovija verzija koja koristi radio prenos komandi usled čega je domet porastao na 4.500m (nema inercionog momenta pri odmotavanju bakarne žice)
Od odkazanih i nezavršenih projekata treba pomenuti još i MAPATS ili Laser TOW (izraelsko-američki projekat) povećanog dometa
...i TOW FF (fire-and-forget missile) sa IIR GSN koji je otkazan 2002.
Raketa se lansira iz zemaljskog lansera M 151 razvijenog za za US terenac Jeep i danas mnogo zastupljenijeg M220 koji se koristi sa tla i vozila. Od 1999 lanseri su nadograđeni sistemom ITAS (improved target aquisition system) sa termalnom spravom (TAS)koja je zamenjuje AN/TAS-4 noćni nišan, novim FCS(SUV) i Litium jonskom baterijom.
Iz vazduha se lansira iz podvesnog lansera M 65
BGM-71 ima bogatu borbenu istoriju. Prvi put je upotrebljen u Vijetnamu 1972. , a korišten je Arapsko-Izraelskim ratovima, Iračko-Iranskom ratu i u napadu na Irak. Pravi je primer kako se oružje može redovnim modernizacijama može usavršiti do nesluđenih granica.
|
