|
https://www.ebay.com/itm/3-x-Foto-Soldaten-Vormars.....Sw5shfXl9h
Citat:APRILSKI RAT 1941. U MLADENOVCU
Ko je sve pucao na Nemce po Mladenovcu?
Pre tačno 75 godina Nemačka je izvršila invaziju na Kraljevinu Jugoslaviju. Povodom borbi u našem kraju u knjizi generala Velimira Terzića Slom Kraljevine Jugoslavije piše:
Kapetan prve klase Momčilo Marković je 12. aprila 1941. sa svojom motorizovanom baterijom koju je doveo iz Slavonske Požege, uspešno zadržavao tenkove 1. oklopne nemačke divizije na ulazu u Mladenovac, kod Seltersa i tom prilikom uništio sedam nemačkih tenkova. Teško ranjenog, među izginulim drugovima, Nemci su ga zarobili i posle dužeg mučenja po zatvorima, streljali 1943. na strelištu u Jajincima.
Prema druga dva izvora: “Na Trsteni je bila naša baterija pod komandom Ivana Markovića 55/121. pešadijski puk. Postavljene su tri protivavionske baterije na potesu Male Granice - Bataševo - Koraćička banja, koje su uništile pet tenkova, a među poginulim je bio Raka Ilić iz Kovačevca”. Istog dana, 12. aprila na ulazu u Mladenovac u borbi s nemačkom tenkovskom kolonom potporučnik Bajtajić je sa svojim vodom više časova zadržavao neprijateljsko nadiranje, onesposobio 26 Nemaca i u toj borbi hrabro poginuo. Kada se setimo i podviga Lazara Čokića na Kosmaju u Prvom ratu, nameće se neizbežno pitanje, zašto ni jedan, ni drugi, ni treći nemaju spomenik u Mladenovcu? Još žešći otpor nemačka kolona je naišla na brdu Koviona kod Ralje gde ih je dočekala jedna baterija topova 18. pešadijskog puka. Otpor u Mladenovcu i Ralji usporio je ovu nemačku kolonu koja je ušla u Beograd sutradan 13. aprila gde su zatekli kolonu koja je 12. aprila stigla iz pravca Pančeva.
U Mladenovcu je 7. aprila bombardovana iz aviona Fabrika džakova i železnička stanica. Nemačke trupe su došle od Topole 12. aprila, ali je odbrana Mladenovca trajala ceo dan i sporadično do kasno u noć. Petar Bajtajić, Rade Marković, Ivan I. Marjanović, Dimitrije L. Dimović i još 59 vojnika 55. i 121. pešadijskog puka poginulo je u odbrani Mladenovca.
Prizor ulaska Nemaca u varoš bio je strašan. Nemačka artiljerija je pri ulasku u varoš neprekidno tukla ali je većina granata preletala grad i padala u selo. Nemački tenkovi i kamioni, sa uspravljenim nemačkim zastavama, s tutnjavom su ušli u varoš. Nemci su odmah počeli da razbijaju trgovačke radnje i pljačkaju i tovare robu u kamione. Ono što je preostalo pokupili su pod okriljem noći psi rata iz varoši i okolnih sela. Bio je to početak okupacije. Grupe vojnika i oficira kraljeve Jugoslovenske vojske kretali su se po selima i oslobađali svoje opreme u nastojanju da stignu do svojih kuća. Brz prodor Nemaca i prisustvo njihove surove tehničke sile doveli su narod u stanje šoka. Saznanje o kapitulaciji sporo je prodiralo u svest ljudi. Interesantno je da je i kapitulacija na neki posredan način bila povezana sa Mladenovcem, u pregovorima o predaji učestvovao je i general Mihajlo Bodi, stric mladenovačkog apotekara, koji je sasvim verovatno pre rata dolazio kod sinovca u Mladenovac.
Porodicu Badžak, kao i mnoge bogatije mladenovačke porodice, Nemci su isterali iz svojih kuća. Janko Badžak i njegova supruga Seka prešli su u svoju nedovršenu vilu kod Klanice (danas biro za zapošljavanje). Za vreme okupacije u Badžakovoj kući u centru grada (gde je danas Maxi preko puta trga) bila je nemačka komandatura gde su komandanti mesta Riter i kasnije Pahman imali kancelariju (do aprila 1944. komandant mesta bio je kapetan Vilke, dok nije otišao u Nemačku na odsustvo (zamenio ga neki pukovnik), a šef Gestapoa u Mladenovcu bio je poručnik Faulhaber). U to vreme ispred Badžakove kuće bio je postavljen mitraljez, što je zajedno sa policijskim časom unosilo stalnu strepnju kod varošana. Kada nemački komandant prošeta ulicom meštani su morali pred njim da skidaju šešir pa su mnogi prolaznici bežali levo i desno u radnje i prolaze kako bi izbegli tu neprijatnu obavezu.
https://www.facebook.com/Mladenovac.Mladenovcani/p.....985559703/
|
